Vrijwel alle verenigingen en stichtingen in Nederland moeten op 1 juli 2021 voldoen aan de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen, de WBTR. Dus ook kleine verenigingen met doorgaans vrijwilligers als bestuur. De nieuwe wet introduceert een hoofdelijke aansprakelijkheid voor de grotere stichtingen en verenigingen. Iedere vereniging is zelf verantwoordelijk voor het voldoen aan de nieuwe regels.
zie voor meer informatie: WBTR-stappenplan – WBTR-programma Informatieblad WBTR WBTR KNBB
De nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) heeft een stevige impact op alle verenigingen in Nederland. Branche- en beroepsverenigingen, professionele en amateurbesturen, betaalde en vrijwillige bestuurders: ze krijgen er allemaal mee te maken. De nieuwe wet bevat strengere eisen ten aanzien van onder meer bestuurlijke besluitvorming en financiële transacties. Belangrijk is de verplichting procedures transparant vast te leggen. Dit om conflicten te voorkomen en bij discussies met leden en externen op terug te kunnen vallen. De wet gaat in op 1 juli 2021.
Bestuurders van verenigingen en stichtingen kunnen in aanraking komen met aansprakelijkheid. In de WBTR is sprake van een persoonlijke hoofdelijke aansprakelijkheid. Het maakt niet uit of iemand vrijwilliger is of betaald krijgt als bestuurslid. In 3 situaties kan het thema aansprakelijkheid actueel worden:
Onbehoorlijk bestuur
Een bestuurder is aansprakelijk als vanuit de vereniging (klagende leden) beschuldigingen klinken van onbehoorlijk bestuur. Een vervolg daarop is vaak dat men de schade wil verhalen. Als de rechter de beschuldiging gegrond verklaart, is de bestuurder persoonlijk aansprakelijk voor de schade. Het komt geregeld voor dat bestuursleden veroordeeld worden en met eigen geld de schade moeten betalen.
Externe partij
Indien een instantie of bedrijf buiten de vereniging de bestuurder aansprakelijk stelt. Bijvoorbeeld bij een opdracht aan een leverancier. De aanspraak van de externe partij vertaalt zich naar de individuele bestuursleden. In die gevallen zien we dan regelmatig dat er beslag wordt gelegd op een huis totdat de rechter uitspraak doet. Dit soort zaken wil je natuurlijk vermijden.
Faillissement
Dit komt gelukkig niet vaak voor, maar áls dit gebeurt, heeft persoonlijke aansprakelijkheid grote gevolgen. De rechter kan dan vaststellen dat bestuursleden persoonlijk de schade moeten betalen.
Voorkom en beperk deze risico’s en pas als dat echt nodig: verzekeren
Neem de juiste maatregelen, pleeg gewoon goed bestuur en leg besluitvorming goed vast! Werk volgens de richtlijnen van de wet. Dan is er weinig kans op dit soort pijnlijke gevallen.
Stappenplan
Het WBTR-stappenplan is een online stappenplan dat je langs alle eisen van de WBTR leidt en aangeeft hoe je het beste aan de wet kunt voldoen. Daarmee voorkomt de vereniging of stichting dat bestuursleden en toezichthouders onbewust en onbedoeld onnodige risico’s lopen. Het is een hulpmiddel om zaken goed te regelen en vast te leggen. Bovendien kun je iedereen zo transparant mogelijk laten zien dat bestuur en toezicht goed zijn geregeld. Dat geeft potentiële nieuwe bestuursleden ook zekerheid.
zie voor meer informatie: WBTR-stappenplan – WBTR-programma Informatieblad WBTR WBTR KNBB